Wełna mineralna to niekwestionowany lider wśród materiałów wybieranych do ocieplania poddasza. Od kilku lat można jednak zauważyć rosnące zainteresowanie pianą poliuretanową. Jak nietrudno zauważyć, wykonanie izolacji za pomocą każdego z materiałów wymaga zupełnie innych działań, nie mniej jednak efekty fizykochemiczne są bardzo podobne – nie oznacza to jednak, że identyczne.
Montaż wełny mineralnej wymaga znacznie większych nakładów pracy, warto również podkreślić, że materiał ten jest znany od końca XIX wieku, gdy – zdecydowanie łatwiejsza w użyciu piana poliuretanowa – pojawiła się na rynku dopiero w latach 90-tych minionego stulecia, a pianka poliuretanowa otwartokomórkowa jest używana dopiero od piętnastu lat.
Podobieństwa i różnice pomiędzy wełną mineralną a pianą poliuretanową
1. Współczynnik przewodzenia ciepła
Najlepsze i jednocześnie najdroższe wełny mineralne, dostępne na rynku, posiadają współczynnik ciepła 0,030 W/(mK), natomiast w przypadku materiałów średniej jakości współczynnik ciepła wynosi nawet 0,045 W/(mK).
Grubość wełny mineralnej nie powinna być mniejsza niż 20 cm, z czego 15 cm należy ułożyć w warstwie międzykrokwiowej, a 5 cm w warstwie nakrokwiowej – pozwoli to uniknąć powstawania mostków termicznych.
Alternatywnym materiałem wykorzystywanym do izolacji poddasza, jest pianka poliuretanowa otwartokomórkowa, w której przypadku współczynnik ciepła wynosi od 0,034 W/(mK) do 0,038 W/(mK). Grubość izolacji, podobnie jak w przypadku wełny mineralnej, powinna być nie mniejsza niż 20 cm.
2. Ciężar właściwy
Pianka poliuretanowa jest znacznie lżejsza niż wełna mineralna, co jest równoznaczne z mniejszym obciążeniem dachu.
Ciężar maty z wełny mineralnej może ważyć od 12 do 65 kg/m3, natomiast w przypadku pianki poliuretanowej współczynnik ten wynosi od 7 do 14 kg/m3.
3. Nasiąkliwość materiałów
Nasiąkliwość to ważny czynnik, od którego w znaczny sposób zależy ocieplenie. Wełna mineralna należy do materiałów podatnych ma nasiąkanie, warto pamiętać, że wilgotna wełna nie tylko nie posiada właściwości termoizolacyjnych, ale przede wszystkim może przyczynić się do zawilgocenia elementów murowanych i drewnianych, powodując powstawanie wilgoci i zagrzybienia wewnątrz budynku. Wełna mineralna wymaga zastosowania folii paroizolacyjnej.
W przypadku pianki poliuretanowej parametr nasiąkliwości jest wyższy, nie mniej jednak materiał ten również jest podatny na działanie wilgoci. Należy jednak podkreślić, że wilgoć nie zagraża strukturze pianki, nie uszkadza jej i nie zmienia jej budowy, aczkolwiek obligatoryjnie wskazane jest stosowanie folii paroizolacyjnej.
4. Reakcja na ogień
Wełna mineralna to materiał niepalny – podczas pożaru topi się, odsłaniając więźbę dachową. Zaletą wełny mineralnej jest także to, że podczas rozwiniętego pożaru nie wydziela substancji toksycznych.Zdecydowanie słabiej wypada pod tym względem pianka, która ma niższy wskaźnik odporności na ogień, ponadto podczas zaawansowanego pożaru wydziela substancje toksyczne.
Wełna mineralna. Zaletą wełny mineralnej jest jej stabilność wymiarowa. Oznacza to, że nawet w skrajnie zróżnicowanych warunkach temperatur i wilgotności zachowuje lub tylko nieznacznie zmienia swoje wymiary. Wyroby izolacyjne z wełny mineralnej stosowane w budownictwie nie zmieniają swoich właściwości cieplnych w czasie. Oznacza to, że parametr λ nie zmienia się w całym okresie użytkowania. Deklarowane przez producenta wartości cieplne są prawdziwe również po 20 latach użytkowania ocieplonego obiektu. Największą wadą wełny mineralnej jest możliwość nasiąkania wilgocią, która to wytraca właściwości termoizolacyjne, czyli nie ociepla przegród zewnętrznych. Naturalnym procesem jest osiadanie wełny oraz pękanie połączeń.
5. Dłuższy czas użytkowania a właściwości fizykochemiczne
Nałożona metodą natryskową pianka poliuretanowa otwartokomórkowa nie jest narażona na działanie promieni UV, aczkolwiek wymaga zastosowania folii paroizolacyjnej oraz zabudowy poddasza. Wraz z upływem czasu ulega jednak starzeniu, co automatycznie przekłada się na obniżenie współczynnika ciepła. Lepsze właściwości posiada w tym przypadku wełna mineralna, która jest przede wszystkim stabilna wymiarowo, czyli nawet w przypadku skrajnych temperatur czy wilgotności zachowuje lub nieznacznie zmienia swoje wymiary. Mimo upływu czasu zachowane zostają również parametry cieplne.
6. Szczelność i izolacja akustyczna
Wełna mineralna wymaga ocieplenia dwuwarstwowego, przy czym pierwsza warstwa powinna być nałożona prostopadle do drugiej. Szczególnej uwagi wymagają szeroko rozumiane miejsca trudno dostępne, m.in. połączenia więźby dachowej z murłatą – w tych miejscach najczęściej występują mostki termiczne. Wełna mineralna posiada jednak doskonałe właściwości akustyczne – wygłusza i wycisza pomieszczenia. Im grubsza wełna, tym lepsze właściwości wyciszające. Pianka poliuretanowa to materiał bezspoinowy, jednolity, zapewniający optymalną szczelność warstwy izolacyjnej – w przypadku tego rozwiązania mostki termiczne praktycznie nie występują. Niepodważalną zaletą pianki poliuretanowej jest także bardzo wysoki stopień dźwiękoszczelności.
7. Wykonanie ocieplenia i bezpieczeństwo podczas użytkowania
Położenie dwuwarstwowej izolacji z wełny mineralnej wymaga czasu – szacuje się, że ocieplenie poddasza, którego wielkość nie przekracza 300 m(2) trwa dwa-trzy tygodnie. Dla porównania, wykonanie termoizolacji na takiej samej powierzchni za pomocą pianki poliretanowej, nie powinno trwać dłużej niż jeden dzień. Zarówno wełna mineralna, jak i pianka poliuretanowa, to materiały toksyczne, dlatego też podczas wykonywania prac konieczne jest przestrzeganie zasad BHP, w szczególności posiadanie odzieży ochronnej oraz osobistych środków ochrony, m.in. okularów, masek przeciwpyłowych i rękawic.
Systemy pouliretanowe w Polsce
Zdobywają coraz szersze uznanie. Łatwość, szybkość izolowania budynków oraz doskonałe właściwości termiczne sprawiają, że ta metoda mocno konkuruje z tradycyjną wełną mineralną. Firma PCC Prodex od 1979 roku produkuje systemy pouliretanowe. Produkty PCC Prodex znajdują zastosowanie nie tylko w budownictwie ale także w przemyśle.